مقدمه
وال مش، سامانه‌ای نوین برای مهار لرزه‌ای دیوارهای غیرسازه‌ای است که از شبکه الیاف فایبرگلاس، پلاستر و نبشی‌های منقطع تشکیل شده است. این سامانه با افزایش مقاومت دیوار در برابر لنگرهای خمشی ناشی از زلزله، از تخریب و ریزش دیوارها جلوگیری می‌کند.
تاریخچه وال مش
سامانه وال مش در سال‌های اخیر به عنوان جایگزینی برای روش‌های سنتی مهار لرزه‌ای دیوارها مانند وال پست و میلگرد گذاری، معرفی و به سرعت در صنعت ساخت و ساز محبوبیت پیدا کرد. این سامانه به دلیل مزایایی مانند کارایی بالا، اجرا و نگهداری آسان، و مقرون به صرفه بودن، مورد توجه مهندسان و سازندگان قرار گرفته است.
اجزای سامانه وال مش:
شبکه الیاف فایبرگلاس: این شبکه از الیاف فایبرگلاس بافته شده و به عنوان هسته اصلی سامانه وال مش عمل می‌کند. الیاف فایبرگلاس مقاومت کششی بالایی دارند و می‌توانند لنگرهای خمشی ناشی از زلزله را تحمل کنند.
پلاستر: لایه پلاستر روی شبکه فایبرگلاس اجرا می‌شود و وظایف متعددی مانند چسباندن شبکه به دیوار، محافظت از الیاف در برابر عوامل محیطی و ایجاد سطحی صاف و یکنواخت را بر عهده دارد.
نبشی‌های منقطع: نبشی‌ها در فواصل معین در طول دیوار و به صورت عمودی نصب می‌شوند و به عنوان تکیه گاه برای شبکه فایبرگلاس عمل می‌کنند.
مزایای سامانه وال مش:
مقاومت لرزه‌ای بالا: وال مش با افزایش مقاومت دیوار در برابر لنگرهای خمشی، از تخریب و ریزش دیوارها در زلزله جلوگیری می‌کند.
اجرای آسان: اجرای وال مش به تخصص و مهارت خاصی نیاز ندارد و به سرعت و با سهولت انجام می‌شود.
نگهداری آسان: وال مش نیاز به نگهداری خاصی ندارد و تعمیرات آن در صورت نیاز، آسان و کم هزینه است.
مقرون به صرفه بودن: هزینه اجرای وال مش در مقایسه با روش‌های سنتی مهار لرزه‌ای دیوارها مانند وال پست و میلگرد گذاری، کمتر است.
وزن کم: وزن وال مش نسبت به روش‌های سنتی مهار لرزه‌ای دیوارها، به طور قابل توجهی کمتر است.
انعطاف‌پذیری: وال مش به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، قابلیت اجرا در سطوح مختلف و با هندسه‌های پیچیده را دارد.
سازگاری با انواع مصالح: وال مش را می‌توان با انواع مصالح دیوار مانند آجر، بلوک، بتن و … استفاده کرد.
معایب سامانه وال مش:
نیاز به تخصص در طراحی: طراحی وال مش باید توسط مهندس سازه و با توجه به شرایط پروژه انجام شود.
احتمال ترک خوردن پلاستر: در صورت عدم اجرای صحیح، احتمال ترک خوردن پلاستر وجود دارد.
محدودیت در ارتفاع دیوار: وال مش برای دیوارهای با ارتفاع بیش از 4 متر مناسب نیست.
کاربردهای سامانه وال مش:
مهار لرزه‌ای دیوارهای غیرسازه‌ای: دیوارهای خارجی، دیوارهای داخلی، دیوارهای پارتیشن، و …
تقویت دیوارهای ضعیف و آسیب‌دیده: وال مش می‌تواند برای تقویت دیوارهای ضعیف و آسیب‌دیده در برابر زلزله استفاده شود.
ایجاد نماهای نازک و سبک: با استفاده از وال مش می‌توان نماهای نازک و سبک با طرح‌ها و رنگ‌های متنوع اجرا کرد.
مراحل اجرای سامانه وال مش:
آماده سازی سطح دیوار: سطح دیوار باید صاف، تمیز و عاری از هرگونه آلودگی باشد.
نصب نبشی‌ها: نبشی‌ها در فواصل معین در طول دیوار و به صورت عمودی نصب می‌شوند.
نصب شبکه فایبرگلاس: شبکه فایبرگلاس روی نبشی‌ها و با استفاده از بست‌های مخصوص
وال پست یک المان عمودی یا افقی غیر سازه‌ای است که شبیه به ستون یا تیر می‌باشد، اما عملکرد متفاوتی دارد.
وال پست برای اتصال دیوارها به ستون‌ها، تیرها یا دال بتنی و ایمن‌سازی آنها از تخریب در برابر زلزله و باد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع وال پست:
وال پست عمودی: در جهت عمودی ساختمان و به موازات ستون‌ها قرار می‌گیرد و نقشی مهم در تحمل بارهای عمودی دارد.
وال پست افقی: مانند وال پست عمودی از المان‌های مهم در طراحی دیوارها است، اما در جهت افقی و عمود بر ستون‌ها اجرا شده و برای تحمل بارهای افقی ساختمان به کار می‌رود.
مصالح وال پست:
پروفیل‌های فولادی: رایج‌ترین نوع وال پست از پروفیل‌های فولادی مانند نبشی، ناودانی و تیرآهن ساخته می‌شود.
پروفیل‌های آلومینیومی: به دلیل وزن کمتر و مقاومت در برابر خوردگی، در برخی موارد از پروفیل‌های آلومینیومی نیز برای ساخت وال پست استفاده می‌شود.
مصالح بنایی: در برخی موارد، وال پست‌ها از مصالح بنایی مانند آجر و بلوک نیز ساخته می‌شوند.
اجرای وال پست:
مرحله اول: محل دقیق وال پست‌ها بر اساس نقشه‌های اجرایی مشخص می‌شود.
مرحله دوم: فونداسیون وال پست‌ها با بتن مگر اجرا می‌شود.
مرحله سوم: پروفیل‌های وال پست به فونداسیون و دیوار متصل می‌شوند.
مرحله چهارم: دیوار با مصالح مورد نظر اجرا می‌شود.
نکات مهم در اجرای وال پست:
طراحی و اجرای وال پست باید توسط مهندس سازه انجام شود.
مصالح وال پست باید با توجه به شرایط پروژه و نظر مهندس سازه انتخاب شوند.
اتصال وال پست به دیوار و فونداسیون باید به طور صحیح و محکم انجام شود.
در هنگام اجرای وال پست، باید به نکات مربوط به عایق‌بندی و زهکشی نیز توجه شود.
مزایای استفاده از وال پست:
افزایش مقاومت دیوار در برابر زلزله و باد
جلوگیری از تخریب دیوارها در هنگام بروز حوادث طبیعی
ایجاد انسجام و یکپارچگی در سازه
تقسیم بارهای جانبی بین دیوارها و اسکلت ساختمان
معایب استفاده از وال پست:
افزایش هزینه ساخت
اشغال فضای بیشتر
نیاز به تخصص در اجرا
جمع بندی:
وال پست یک المان مهم در سازه‌های بنایی است که نقش مهمی در ایمن‌سازی دیوارها در برابر زلزله و باد دارد. انتخاب نوع وال پست، مصالح و نحوه اجرای آن باید با توجه به شرایط پروژه و نظر مهندس سازه انجام شود.